عید نوروز در حالی در بخش‌های اعظمی از ترکیه، بالاخص بخش‌های شرقی و جنوب شرقی آن جشن گرفته شد، که این کشور آماده برگزاری انتخابات محلی می‌شد، انتخاباتی که پس از جنجال‌های سیاسی پی درپی ناشی از رسوایی مالی و رشوه‌گیری فرزندان مقامات ارشد دولتی و نیز انتشار نوار صوتی محرمانه نقشه حمله به سوریه، تبدیل به میزانی برای سنجش مقبولیت حزب عدالت و توسعه به طور عام و شخص رجب طیب اردوغان به طور خاص می‌شد.

در روزهای ابتدایی فروردین ماه و چند روز پس از سخنرانی پرشور اردوغان درباره مسدود کردن شبکه‌های اجتماعی مقامات مخابرات این کشور دست به فیلتر شبکه اجتماعی توئیتر کردند. اردوغان در یک سخنرانی انتخاباتی در استان بورسا،‌ واقع در غرب ترکیه، گفت بود: “ما تویتر را فیلتر می کنیم و به این مسئله توجه نخواهیم کرد که جامعه بین المللی درباره این موضوع چه می گوید.” رئیس حزب عدالت و توسعه به وب‌سایت‌های فیس‌بوک و یوتیوب نیز هشدار داده بود.

استفاده مخالفین اردوغان  از این شبکه‌های اجتماعی برای به راه انداختن کمپین‌هایی علیه وی و یا انتشار نوارهای صوتی منتسب به وی و مقامات ارشد دولت ترکیه در ارتباط با فساد مالی و نیز توطئه‌چینی برای دخالت در سوریه مهمترین عوامل عصبانیت وی از این شبکه‌های اجتماعی بود.

فیلترینگ توئیتر در حالی رخ می‌داد که خود اردوغان دارای صفحه رسمی در این شبکه بوده و دارای نزدیک به ۴ میلیون و ۲۰۰ هزار طرفدار است. از ۲۰ مارس (۲۹ اسفند) یعنی دقیقا از زمانی که وی درباره قلع و قمع کردن شبکه‌های اجتماعی خبر داد پستی بر روی این صفحه ارسال نشده است. البته دادگاه عالی ترکیه روز ۱۴ فروردین این تصمیم دولت را غیر قانونی اعلام کرده و رأی به رفع فیلترینگ یوتیوب داد.

اما مهمترین خبر این روزها نه مسدود شدن شبه توئیتر بلکه ساقط شدن یک فروند جنگنده میگ سوری توسط جنگنده‌های اف۱۶ ترکیه در داخل خاک سوریه بود.

در حالیکه دولت بشار اسد ضمن اعتراض شدید به این حمله اعلام کرد که این هواپیما در داخل خاک سوریه در حال تعقیب تروریست‌ها بوده، اردوغان مدعی شد نیروهای مسلح ترکیه، یک فروند جنگنده سوریه را پس از آنکه وارد حریم هوایی ترکیه شده بود، سرنگون کردند.

این تجاوز آشکار و نیز سرنگونی متعاقب یک فروند بالن جاسوسی ترکیه در داخل خاک سوریه منجر به تشدید بحران بین دو کشور شد. عبدالله گل، رئیس‌جمهور ترکیه، به ارتش این کشور دستور آماده‌باش داد و بان کی مون، دبیر کل سازمان ملل، در روز پنجم فروردین طرفین را به خویشتن داری دعوت کرد.

حمایت آشکار ترکیه از تروریست‌های سوری در حالی ادامه می‌یافت که هشدارهای مقامات سوری مبنی بر هدف قرار گرفتن ترکیه توسط این تروریست‌ها جامه عمل پوشید و رسانه‌های ترک گزارش دادند که دو افسر پلیس ترکیه و دو شبه‌نظامی عضو گروه تروریستی و تکفیری دولت اسلامی عراق و شام در جریان یک درگیری مسلحانه در استانبول زخمی شدند. واحدهای ویژه و ضدتروریست ترکیه به چندین خانه در محله عمرانیه حمله کردند. مظنونین مستقر در ساختمانی در خیابان آدم یاووز با تیراندازی به مقابله با نیروهای پلیس پرداختند.

در حالیکه بحران ترکیه با همسایه جنوبی‌اش وارد مرحله‌ای جدید می‌شد و سیاست‌ خارجی حزب و عدالت و توسعه به مانند سه سال گذشته روزهای پر تلاطمی را سپری می‌کرد، این کشور آماده برگزاری انتخابات محلی می‌شد که طی آن ۵۲ میلیون و ۶۹۶ هزار واجد شرایط رأی‌های خود را در ۱۹۴ هزار و ۳۱۰ صندوق می‌انداختند.

این انتخابات به مانند انتخابات پارلمان ترکیه دارای اهمیت نبودند زیرا تأثیری بر سیاست‌های کلان داخلی و خارجی نداشتند اما آزمونی بود برای سنجش میزان محبوبیت حزب عدالت و توسعه ترکیه که روزهای خوشی را در داخل و خارجی سپری نمی‌کرد.

سه روز مانده به انتخابات محلی دولت اردوغان شبکه اشتراک ویدئوی یوتیوب را متعاقب انتشار نواری صوتی در آن فیلتر کرد. در این نوار مقامات ارشد دستگاه‌های دیپلماسی، اطلاعاتی و نظامی چون داوداوغلو و فیدان درباره برنامه حمله به سوریه سخن می‌گفتند. اردوغان انتشار این نوار صوتی را توطئه‌ای علیه حزبش در آستانه انتخابات شهرداری‌ها دانست.

روز دهم فروردین انتخابات محلی ترکیه با حضور بیش از ۸۰ درصد واجدین شرایط انجام شد و همانگونه که انتظار می‌رفت حزب عدالت و توسعه توانست بخش اعظمی از شهرداری‌ها را به خود اختصاص دهد. از حاشیه‌های این انتخابات می‌توان به کشته شدن ۸ نفر در جریان منازعات بین طرفداران نامزدها اشاره کرد.

در این انتخابات که ۲۶ حزب در آن حضور داشتند حزب عدات توسعه توانست بیش از ۴۴ درصد از آراء را به خود اختصاص دهد. رقبای بزرگ عدالت و توسعه در این انتخابات حزب جمهوری خلق و نیز حزب حرکت ملی ترکیه نیز به ترتیب ۳۰ درصد و ۱۶ درصد آراء را به خود اختصاص دادند.

از نکات جالب انتخابات شهرداری‌ها در ترکیه انتخاب اولین زن محجبه تاریخ شهرداری‌های ترکیه بود. فاطمه تورو” نامزد حزب حاکم عدالت و توسعه ترکیه در انتخابات محلی ناحیه “میرامِ” قونیه توانست با کسب اکثریت آرای شرکت‌کنندگان در انتخابات شهرداری‌ها به عنوان اولین شهردار زن محجبه در تاریخ جمهوری ترکیه انتخاب شود.

پیروزی نسبی حزب عدالت و توسعه ترکیه که با پیشرفتی چند درصدی نسبت به انتخابات قبلی رخ داد (در انتخابات سال ۲۰۰۹ در حدود ۳۸ درصدشرکت کنندگان به نامزدهای این حزب رأی دادند) نشان داد که رحب طیب اردوغان هنوز نزد افکار عمومی ترکیه دارای مقبولیت است. بولنت آرینچ، معاون احساسی اردوغان، پیروزی در این میدان را پیش‌درآمد پیروزی در انتخابات ریاست جمهوری دانست که به اعتقاد بسیاری از ناظرین اردوغان مهترین نامزد تصدی آن است./تسنیم

Print PDF